Çocuklarda tıkayıcı uyku apnesi sendromunun tedavi edilmesi büyük önem taşımaktadır. Tedavi edilmeyen uyku apnesi, çocukların hem yaşam kalitesini hem de okul başarısını olumsuz etkileyebilir. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Bahadır Baykal, konuyla ilgili önemli bilgiler verdi.
UYKU APNESİ VE SAĞLIKLI YAŞAM
Kaliteli uyku, hem erişkinlerde hem de çocuklarda sağlıklı yaşam için vazgeçilmezdir. Tıkayıcı uyku apnesinde, uyku sırasında tam veya kısmi hava yolu tıkanması sonucunda solunumun ani durması ve uyku kalitesinin bozulması söz konusudur. Erişkinlerde uyku apnesi; kalp ritim bozukluğundan reflüye, hipertansiyondan cinsel fonksiyon bozukluğuna kadar pek çok hastalığa davetiye çıkarırken, çocuklarda uyku apnesi büyüme gelişme geriliğinden sık üst solunum yolu enfeksiyonlarına, hiperaktiviteden okul başarısızlığına kadar pek çok soruna yol açar.
OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE TEDAVİ ÖNEMLİ
Okul öncesi çocuklarda toplam uyku süresi 11-12 saat, 6-12 yaş döneminde ise 9-11 saattir. Tıkayıcı uyku apnesinin okul öncesinde tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Tedavi edilmeyen çocuklarda yaşam kalitesi ve okul başarısı olumsuz etkilenir. Yapılan bir çalışmada, ilköğretim çağındaki kronik horlayan çocukların oranı %10, apne oranı ise %1 olarak bulunmuştur.
BELİRTİLER VE TANIMLAMA
Uyku apnesi, çocuklarda konsantrasyon güçlüğüne neden olarak öğrenim zorluğuna ve okul başarısızlığına yol açar. Eğer çocuğunuz uykuda horluyor, gece boyunca üstünü açarak aşırı terliyor, yatakta sürekli dönüyor ve bir kez dahi olsa nefesi duruyorsa uyku apnesinden şüphelenmeniz gerekir. Özellikle şişman, alerjik ve büyük dili olan yüz gelişim kusurlu çocuklarda uyku apnesi daha sık görülse de asıl neden hemen her zaman büyük bademcik ve geniz etidir. Yaygın burun polipleri de zaman zaman apne sebebi olabilir.
UYKU APNESİNİN ETKİLERİ
Uyku düzeni bozulan ve gece yeterince uyuyamayan çocukta zamanla ders konsantrasyonu azalır. Algı bozukluğu beraberinde ezberleme ve öğrenme güçlüğünü getirir. Dikkat azalması ve hafıza kullanımında bozulma görülür. Gün içerisinde hırçın davranışlar sergileyen çocuk tahammülsüz ve hiperaktif olur. Uyku apneli çocukta oksijen seviyesi düşerek yüz, çene ve ağızda yapısal bozukluklar ortaya çıkabilir. Gece büyüme hormonu daha az salgılanır, dolayısıyla gelişim bozulur, kilo alımı ve boy uzaması durur.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Eğer çocuğun şikayetleri bir üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben ortaya çıkmışsa ilaç tedavisi uygulanır. Şayet tedaviyle bu durum düzelmezse geniz eti ve bademciklerin büyüklüğü ameliyat açısından değerlendirilir. Geniz eti ve bademcik sorunundan kaynaklanan uyku apnesi ameliyat sonrasında dramatik bir şekilde düzelir. İştah artar, büyüme ve gelişme düzene girer ve çocuk yeterli uyuduğu için okul başarısı artar.